ir. Jan Melis - voorzitter Vlaamse Raad Orde van Architecten

In 2012 nam ir. Jan Melis een eerste mandaat op als plaatsvervangend raadslid van de Raad van de Orde van de provincie Antwerpen voor een periode van zes jaar (2012-2018).

In deze periode deed hij vooral ervaring op in de werking van de Raad van de Orde van Architecten van de provincie Antwerpen. Ingevolge de wet van 26 juni 1963 tot instelling van de Orde van Architecten werden aan de provinciale raden o.a. volgende bevoegdheden toebedeeld:

Het bijhouden van een tabel en een lijst van stagiairs, waarop de leden van de Orde ingeschreven worden met hoofdzetel van hun activieit in zijn gebied, worden ingeschreven die de hoofdzetel van hun activiteit in zijn gebied gevestigd hebben.
Het vaststellen op gezamenlijk verzoek van partijen van het bedrag van de erelonen. Eveneens geef de provinciale raad van de orde zijn advies over de wijze van vaststelling en over het bedrag van de erelonen:
1) op verzoek van de Hoven en rechtbanken;
2) ambtshalve, bij ernstige tekortkoming aan de beroepsplicht;
3) in geval van betwisting tussen personen die aan de rechtsmacht van de Orde zijn onderworpen.
Het zorgen voor de naleving van de voorschriften van de plichtenleer.
Het toezicht houden op de eer, de discretie en de waardigheid van de leden van de Orde in de uitoefening en naar aanleiding van de uitoefening van het beroep.
Het aanklagen bij de rechterlijke overheid van elke inbreuk op de wetten en reglementen tot bescherming van de titel en van het beroep van architect.

Als plaatsvervangend raadslid kreeg hij binnen de raad van de Orde van Architecten van de provincie Antwerpen de kans om deel uit te maken van o.a. diverse raden zetelend in tuchtzaken (case by case), van enkele specifieke werkgroepen en van de lokale werkingscellen stage (controle van stagiairs en stagemeesters), taxatie en opvolging (i.e. erop toezien dat bij een vroegtijdige beëindiging van de samenwerking architect – bouwheer, om welke reden dan ook, er een opvolgend architect wordt aangesteld door de bouwheer).

Bij de provinciale verkiezingen van oktober 2018 stelde hij zich opnieuw verkiesbaar en werd hij verkozen als effectief raadslid voor de periode 2019-2024. In die hoedanigheid werd hij binnen de raad van de Orde van Architecten van de provincie Antwerpen verkozen tot nationaal afgevaardigde voor een periode van 6 jaar. Een nationaal afgevaardigde van een provinciale Raad van de Orde van Architecten zetelt bijkomend in de Nationale Raad van de Orde van Architecten.

Overeenkomstig de wet van 26 juni 1963 tot instelling van de Orde van Architecten heeft de Nationale Raad van de Orde van Architecten tot opdracht:

de voorschriften van de plichtenleer voor het beroep van architect vast te stellen;
een stagereglement op te maken
te waken over de toepassing van de voorschriften van de plichtenleer en van het stagereglement, die bij koninklijk besluit verplicht worden gesteld;
aan de openbare overheden alle voorstellen te doen aangaande wettelijke of bestuursrechtelijke maatregelen in verband met het beroep en advies uit te brengen over alle kwesties inzake de uitoefening ervan;
de huishoudelijke reglementen van de raden van de Orde en van hun bureaus vast te stellen;
toezicht te houden op de bedrijvigheid van de raden van de Orde en hun uitspraken te verzamelen;
de onderdanen (en de rechtspersonen) van de lidstaten in te schrijven in het register van de dienstverrichting;
alle maatregelen te treffen die nodig zijn voor de verwezenlijking van het doel van de Orde;
het publiceren op haar internetsite van de lijst van de architecten ingeschreven op een van de tabellen van de Orde en de lijst van stagiairs, die in regel zijn met hun bijdrage en die gerechtigd zijn het beroep van architect uit te oefenen;
nauw samenwerken en informatie uitwisselen met de bevoegde autoriteiten van, naar gelang het geval, de lidstaat van oorsprong of de ontvangende lidstaat volgens de bepalingen van titel V van de wet van 12 februari 2008 tot instelling van een nieuw algemeen kader voor de erkenning van EG beroepskwalificaties.

De Nationale Raad van de Orde van Architecten is samengesteld uit twee taalafdelingen, enerzijds de Franstalige taalfafdeling (Conseil francophone et germanophone de l’Ordre des Architectes (CfgOA)– www.ordredesarchitectes.be/) en anderzijds de Nederlandstalige taalafdeling (Vlaamse Raad van de Orde van Architecten (VROA)- www.architect.be/nl/).

Beide taalafdelingen kunnen hetzij gezamenlijk beraadslagen (i.e. de vergaderingen van de Nationale Raad) hetzij afzonderlijk. Reeds jaren lang is het de betrachting van beide taalvleugels om elk zijn eigen weg te kunnen gaan. In de praktijk heeft elke taalafdeling daartoe haar eigen administratie uitgebouwd en voert hierbij min of meer in de mate van het mogelijke haar eigen koers. Om beide taalvleugels de gewenste autonomie te kunnen geven, is een aanpassing van de huidige wetten en reglementen nodig. Dit ligt echter gevoelig zowel op politiek vlak als binnen het architectenkorps zelf.

Binnen de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten werd hij voor de periode 2018-2020 verkozen tot ondervoorzitter, voor de periode 2021-2023 tot voorzitter van de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten. Ingevolge afspraken tussen beide taalafdelingen van de Nationale Raad van de Orde van Architecten gaat het voorzitterschap van de Nationale Raad van de Orde van Architecten beurtelings om de drie jaar naar hetzij de Franstalige taalafdeling CfgOA hetzij de Nederlandstalige taalafdeling (VROA). Voor de periode 2021-2023 komt het voorzitterschap van de Nationale Raad van de Orde van Architecten toe aan de CfgOA en wordt dit waargenomen door architect Philippe MEILLEUR, huidig voorzitter van de CfgOA. Als voorzitter van de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten is ir. Jan Melis voor deze periode automatisch ondervoorzitter van de Nationale Raad van de Orde van Architecten.

Naast zijn engagement op nationaal (NROA) en regionaal vlak (CfgOA of VROA), blijft een nationaal afgevaardigde van een provinciale raad ook actief binnen de werking van de eigen provinciale raad van de Orde van Architecten. Immers, een nationaal afgevaardigde mag binnen zijn eigen provinciale raad de vergaderingen van het bureau van de provinciale raad bijwonen met raadgevende stem. In die hoedanigheid krijgt een nationaal afgevaardigde dus tevens feeling met o.a. diverse problematieken betreffende de werking van de provinciale raad en is hij betrokken bij de diverse onderzoeken o.a. naar aanleiding van klachten van zowel bouwheren als architecten aan de provinciale raad van de Orde van Architecten aanhangig gemaakt. Wat betreft de eventuele onderzoeken en klachten dient benadrukt te worden dat een provinciale raad enkel klachten op deontologisch vlak mag onderzoeken . Een provinciale raad is dus niet bevoegd om een uitspraak te doen over bijvoorbeeld technische kwesties, noch om juridisch advies te geven.