ie-net is eerste officieel erkende verstrekker voor de verplichte juridische opleiding voor gerechtsdeskundigen

Sinds kort dienen deskundigen die gerechtelijke opdrachten willen uitvoeren voor de diverse rechtbanken, een juridische opleiding te hebben genoten.Op 10 april 2014 verscheen de nieuwe wet op het deskundigenonderzoek: “Wet tot wijziging van verschillende bepalingen met het oog op de oprichting van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen.” In toepassing hiervan is het KB van 30 maart 2018 verschenen m.b.t. de erkenning van de verplichte juridische opleiding om in het Definitief Register van Gerechtsdeskundigen te kunnen worden opgenomen. Deze wet beoogt de officiële erkenning van deskundigen door FOD Justitie met het gevolg dat principieel enkel nog deze deskundigen door de diverse rechtbanken mogen aangeduid worden voor gerechtelijke opdrachten.

Fellow Gerechtelijke Expertise

ie-net ingenieursvereniging – die al meer dan 10 jaar de Fellow Gerechtelijke Expertise organiseert – diende een dossier in bij FOD Justitie en verkreeg als eerste een officiële erkenning.
Het eerste luik (het juridische luik) van de nieuwe editie ‘Fellow Gerechtelijke Expertise’ start op 10 november en richt zich tot personen die momenteel reeds als gerechtsdeskundige optreden maar de juridische vorming nog niet genoten hebben en eveneens tot personen die de ambitie hebben om in de toekomst gerechtelijke deskundigenopdrachten aan te nemen.
De docenten worden aangetrokken in functie van het programma en de autoriteit die zij bezitten in de discipline waarover zij doceren. Zij zijn vnl. afkomstig uit de juridische wereld.
Het Juridische luik van de cursus bestaat uit volgende 7 modules (voorgeschreven door FOD Justitie).
> Meer info en inschrijven voor Fellow Gerechtelijke Expertise (12de promotie) - Luik I: juridische aspecten

Nationaal register

Een gerechtsdeskundige wordt aangesteld door een rechter in één bepaalde zaak. Dit kan zowel in een burgerlijke zaak, een strafzaak of een sociale zaak zijn. De opdracht van de deskundige bestaat erin de rechter een technisch toelichting te geven. 
Iedere rechtbank had zijn eigen lijst van deskundigen in een of andere vorm. Er was weinig afstemming. Er bestond geen centrale inventaris en sommige deskundigen stonden op verschillende lijsten. Niemand wist bovendien hoeveel deskundigen er waren.
Het nieuwe Belgische register voor gerechtsdeskundigen biedt tal van voordelen.  Het register garandeert de professionele vaardigheden en de juridische kennis van gerechtsdeskundigen en maakt transparant wie inzetbaar is. Via een zoekfunctie zullen voortaan alle magistraten van het hele land de lijst van deskundigen kunnen raadplegen met hun specialiteit, hun taal en de regio waarin ze werken. De rechtbank mag nog wel deskundigen aanstellen buiten het register, maar alleen als dat nodig is.
De wet zegt dat een expert beschikbaar moet zijn voor zowel burgerlijke als strafzaken. Maar er zijn deskundigen die – om verschillende redenen – liever niet in strafzaken werken. In het register is voorzien dat men kan aanvinken of men burgerlijke zaken, strafzaken of beide wil doen. Wel is het zo dat wie niet voor de aanstelling in strafzaken kiest in het register, dat moet motiveren. Die keuze is er om praktische redenen: magistraten die iemand willen aanstellen in strafzaken, moeten de zekerheid hebben dat de betrokken expert dat ook wil doen. Het heeft geen zin deskundigen te belasten met opdrachten die ze liever niet uitvoeren. Maar het gaat enkel om een voorkeur en het principe blijft dat wie in het register ingeschreven wordt, een aanstelling in strafzaken niet mag weigeren.

Van tijdelijk naar definitief

Wie reeds vóór 1 december 2016 al voor Justitie werkte, kon zich alvast registreren in het ‘tijdelijk register’. Wie nog niet heeft gewerkt voor Justitie of pas een eerste keer na 1 december 2016, kon zich vanaf deze lente meteen registreren in het ‘definitief register’. Dat kan aan de hand van diploma, werkervaring en het bewijs van de nodige juridische kennis of het volgen van een juridische opleiding. Het attest van de ie-net-opleiding ‘Fellow Gerechtelijke Expertise’ geldt als bewijs van deze nodige juridische kennis.
Wie zich heeft laten registreren in het voorlopige register, kan vragen om opgenomen te worden in het definitieve register. Iedereen die zich niet heeft geregulariseerd voor het definitieve register, verdwijnt na vijf jaar uit het voorlopige register. Men heeft dus vijf jaar de tijd om aan de voorwaarden te voldoen. Over vijf jaar blijft alleen het definitieve register over. Het is natuurlijk de bedoeling dat alle experten, zodra dat kan, hun omzetting vragen naar het definitieve register, zodat dat register voor het grootste gedeelte bestaat uit experten die aan alle voorwaarden voldoen. Na enkele jaren komen er in dat register alleen maar mensen bij die nog nooit een expertise hebben gedaan. Dat is ook logisch, want je kunt geen expertise doen, als je niet in het register staat. Nieuwe deskundigen moeten vanaf dan dus voldoende theoretische kennis bewijzen en vijf jaar ervaring hebben in hun vakgebied.